Στόχος του μαθήματος είναι η εισαγωγή των φοιτητών στην έννοια της ανάλυσης διαφόρων μορφών κειμένων (πολυτροπικά κείμενα) με βάση συστηματικές αρχές από τη θεωρία επικοινωνίας και τη σημειωτική θεωρία.

Ι. Κείμενα πολιτισμού: θεωρητικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις
1. Είδη λεκτικού κειμένου [ποιητικός λόγος, πεζός λόγος (μυθιστόρημα, νουβέλα), δοκίμιο, κ.α], λογοτεχνικότητα Vs επιστημονικότητα (χαρακτηριστικά τους).
2. Θεωρητικές και Μεθοδολογικές προσεγγίσεις ανάλυσης:
2.1. Σημειωτική, θεωρίες πρόσληψης, ψυχαναλυτικές θεωρίες, διαπολιτισμική επικοινωνία.
2.2. Εργαλεία σημειωτικής ανάλυσης (ισοτοπία, κά).
2.3. Κείμενο, Διακείμενο, Υπερκείμενο: Συζήτηση για τη σχέση κειμένου ως μηνύματος, αποστολέα‐δημιουργού του, αποδέκτη‐αναγνώστη του. Διακειμενικές και υπερκειμενικές δομές (πολιτισμικές ταυτότητες, έμφυλες ταυτότητες, αποδοχή της διαφορετικότητας, μετανάστευση και ενσυναίσθηση).
2.4. Κωδικοποίηση, υπερκωδικοποίηση, ερμηνεία, αλήθεια και χρόνος.
3. Ανάλυση λεκτικού και μη λεκτικού κειμένου:
3.1. Λογοτεχνικού (επιλογή από έργα του ευρωπαϊκού πολιτισμού), από τη λογοτεχνία στον κινηματογράφο.

3.2. Διαφημιστικού (αφίσσες, έντυπη διαφήμιση, ηλεκτρονική, τηλεοπτικά σπότ), τεχνικές προώθησης προϊόντων, ο ρόλος των συμβόλων, η έννοια του μινιμαλισμού.
3.3. Έργων ζωγραφικής, γλυπτικής και η χωροθέτησή τους.
3.4. Μουσείων τέχνης (επιλογή για ανάλυση συγκεκριμένων αντικειμένων πολιτισμικής κληρονομιάς και παράθεσής τους στο χώρο).
3.5. Σύγχρονες εκθέσεις για την ιστορία εμπορικών οίκων, εμπορικών προϊόντων, η σημασία τους, το κοινό στο οποίο στοχεύουν, προσδοκόμενα αποτελέσματα.
3.6. Προσέγγιση της έννοιας της πολιτισμικής διαχρονίας και της ιστορίας που την πλαισιώνει.
3.7. Ο ρόλος της μεταφραστή και του διερμηνέα στην παραγωγή νοημάτων.
3.8. Οι προσωπικές συνεντεύξεις και ο μελλοντικός εργοδότης ως ‘κείμενο’. Διαχείριση του λεκτικού και μη λεκτικού κειμένου.

ΙΙ. Η επιστήμη του μηχανικού ως ‘κείμενο’: ανάλυση και σύνθεση
1. Ανάλυση μορφών επιστημονικών κειμένων –ανάλυση της επικοινωνίας

• επιστημονικά άρθρα
• διδακτικά βιβλία
• τεχνικά εγχειρίδια
• εκλαϊκευτικά κείμενα
• άρθρα στον τύπο
• προφορική παρουσίας

2. Σύνθεση των αντιστοίχων κειμένων, όπως αυτά αναφέρονται στην παρ. ΙΙ.1
3. Επιστήμη σε μη επιστημονικό κείμενο – λεκτικό ή μη λεκτικό:
3.1. Επιστημονική φαντασία (βιβλία, κινηματογραφικά έργα, διαφημίσεις κά).
3.2 Λογοτεχνία
4. Άλλες περιπτώσεις επιστημονικών κειμένων
4.1 Τα επιστημονικά επιτεύγματα ως κείμενα.
4.2 Ερευνητικά κέντρα και Πανεπιστήμια ως κείμενα
4.3 Τα μουσεία επιστημών ως κείμενα
4.4 Κτήρια και κατασκευές (χώροι εργασίας, βιβλιοθήκες, επιστημονικά εργαστήρια κλπ)
4.5 Προϊόντα (σχεδιασμός, επιλογή υλικών ‐ αυτοκίνητα, κινητά τηλέφωνα, είδη ευρείας κατανάλωσης)
4.6 Δημιουργία ταυτότητας: επιλογή λογοτύπων

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία :
Ελληνική βιβλιογραφία

• Ευδωρίδου, Ε. & Καρακασίδης, Θ. (2017). Ακαδημαϊκή Γραφή, Σύνθεση & Ανάλυση Κειμένων Επιστήμης, Τέχνης και Πολιτισμού, Εφαρμογή Σημειωτικής Ανάλυσης, με παραδείγματα έκφρασης σε τέσσερις Ευρωπαϊκές γλώσσες, 3η έκδοση. Θεσσαλονίκη: εκδόσεις Τζιόλα.
• Ευδωρίδου, Ε. & Καρακασίδης, Θ. (2014). Writing, écriture, scrittura. Θεσσαλονίκη: εκδόσεις Τζιόλα.
• Ευδωρίδου, Ε. & Καρακασίδης, Θ.(2012). Τέχνη και Επιστήμη. Για τους Leonardo da Vinci, Galileo Galilei, Italo Calvino, Umberto Eco. Βόλος.

Ξενόγλωσση βιβλιογραφία

• Benett, Janett M. & Benett, Milton J. (2004). Developing intercultural sensitivity. An integrative approach to global and domestic diversity. In Dan Landis, Janet M. Bennett & Milton J. Bennett (eds), Handbook of intercultural training. 3rd edition, 147‐165. Thousand Oaks, London, New Delhi: Sage Publications, Inc.
• Burke, Peter (2008 [1979]). Introduction: Concepts of continuity and change (The new Cambridge modern history, XIII Companion Volume). Cambridge: Cambridge University Press.
• Lemke, Jay L. (2000). Opening up closure: Semiotics across scales. In Closure: Emerget Organizations and Their Dynamics (=Annals of the New York Academy of Science 901), J. Chandler and G. van de Vijver (eds), 100‐111. New York Academy of Science Press.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

• Semiotica
• Journal of Communication
• Science Communication

Ελληνική

Διαλέξεις